|
Veriyolu: (Bus) Kasa içindeki bileşenlerin çoğu
(işlemci, önbellek, bellek, genişleme kartları, depolama aygıtlan vs.)
birbirleri ile veriyolları aracılığı ile konuşurlar. Basitçe, bilgisayarın
bir bileşeninden diğerine verileri iletmek için kullanılan devrelere veriyolu
adı verilir.
Slot: (Yarık) Çeşitli kartların,
kenarlarındaki temas dişlerinden oturtularak takıldığı, uzun ve ince yuva.
Farklı tip ve boyutta olabilir.
Bağlantı kapısı: (Port) Kasanın
arkasında, çeşitli çevre birimlerini bağlamak için kullanılan, dişi veya
erkek girişler.
Soket: (Socket) Bazı yassı işlemci
modellerini anakarta takmak için kullanılan, ışlemci bacaklarının deliklerine
oturduğu plastik, dikdörtgen şeklinde yuva.
Genişleme Kartı: (Expansion Card)
PC'nizdeki ISA, PCI, AGP vs. slotlarına takılabilen , her tür karta (ekran
kartı, modem, TV kartı gibi) genişleme karttı adı verilir. PC'nin
özelliklerini artıran, genişleten kart anlamında... Aslında bu terim daha çok
Macintosh dünyasında kullanılır.
Genişleme Yuvası: (Expansion Slot)
Genişleme kartlarının takıldığı yarıklara (slot) verilen bir diğer ad.
AGP: (Advanced Graphics Port) Sadece
ekran kartları için çıkarılmış, grafik kartının doğrudan işlemciye erişmesini
sağlayan 32 bitlik bir veriyolu.
Tak Çalıştır: (Plug and Play) Eskiden
kartları PC'mize takarken PC'mizle uyumlu çalışması için gereken bazı |umper
ve dip switch ayarlarını yapmak gerekirdi. Daha sonra işletim sistemlerine ve
bu tür aygıtlar gereken ayarı otomatik yapmaları için konulan özelliğe Tak
Çalıştır adı verildi. Takıyorsunuz, bu standardı destekleyen Windows 9x
aygıtın takıldığını anlayıp sizden sürücülerinin yerini göstermenizi istiyor
ve sürücüleri yükleyerek donanımın tanıtım işlemini tamamlıyor. Tabii her
zaman bu kadar kolay olmayabilir!
Jumper: Herhangi bir donanım üzerinde
bir elektrik devresini kapatan metal köprü. Jumper bir çift küçük pin üzerine
oturarak devreyi tamamlar.
Dip switch: Jumperdaki gibi devreleri
tamamlamak için kullanılan, ancak daha pratik, minik şalterler.
Slot 1: Pentium II ve bazı Celeron
işlemciler için anakartlar üzerinde yer alan yank.
EDO DRAM: (Extended Data Output Dynamic
Random Access Memory) Standart DRAM'den daha hızlı bir DRAM bellek türü. Bir
seferde tek bir veri bloğuna ulaşabilen Standart DRAM belleğin aksine bir
önceki veri blokunu işlemciye gönderirken aynı anda bir sonraki veriyi almaya
başlayabiliyordu. SDRAM belleklerle birlikte silindi.
SDRAM: (Synchronous DRAM) Standart
bellekten ve EDO DRAM'den daha hızlı saat hızlarında çalışabilen bellek türü.
Hala bu belleği kullanıyoruz.
ECC: (Error Correcting Code) Bir bellek
özelliği. Bu tür bellekler, bilgi 0 ve 1'ler halinde belleğe ulaştığında
fazladan bir yonga ikıli sayı düzeninde hesap yapıp, toplam rakam yanlış
gelirse hatanın hangi 0 ve 1 'de olduğunu çözüp düzeltiyor.
Parity: (Parite) Bir bellek özelliği.
Bu tür bellekler, bilgi 0 ve Tler halinde belleğe ulaştığında fazladan bir
yonga ikili sayı düzeninde hesap yapıp, toplam rakam yanlış gelirse veriyi
geri gönderip tekrar hesap yapılmasını sağlıyor.
Mobil: Taşınabilir sistemler
çerçevesinde kullanılan bir ifadedir. Taşınabilir PC'lerde (örneğin
notebooklarda) kullanılan ve bu tasarıma uygun özel işlemcilere mobil işlemci
denir.
Direct AGP: Yeni İ810 yongasetli
anakartlarda, AGP grafık kartı için ayrı bir yarık bulunmaz, çünkü grafik
işlemcisi anakartla bütünleşiktir ve işlemciye Direct AGP olarak adlandırılan
veriyolundan ulaşır.
SoftDVD: DVD filmlerin PC'de ayrı bir
grafik donanımına (MPEG-2) kartına gerek kalmadan yazılım ile oynatılması
işlemi.
Ultra DMA/66: 66 MB/sn hızında yeni bir
disk arabirim standardı. (Bkz. Ultra DMA/33)
AC97: (Audio Codec 97) Bilgisayarda
modem ve ses kartı fonksiyonlan için işlemcinin gücünden yararlanmayı öngören
yeni bir teknoloji.
Dynamic Video Memory: Yeni İ810
yongasetli anakartlarda, Direct AGP (bkz.) veriyolu ve sistem belleğinin
verimli kullanımı sayesinde PC'de güçlü grafik özellikleri sunmayı vaadeden
bir mimari.
ICH:
(l/OControllerHub)Yenii810yongasetli anakartlarda, grafik altsistemi ve
bellek ile AC97 denetçisi, IDE denetçileri, USB portları ve PCI kartlar
arasında doğrudan bağlantı kurulmasını sağlayan yeni bir mimari.
COM portu: Seri port, iletişim portu.
LPT Portu: Paralel port, yazıcı portu.
USB: (Universal Serial Bus) 12
Megabit/sn hıza sahip yeni bir harici veriyolu standardı. Teorik olarak, Bir
USB portuna, uç uca 127 USB aygıt zincirleme bağlanabilir.
MPEG-2: 720x480 ve 104x768
çözünür-lükte 60 kare/sn video hızı, CD kalitesinde ses sunan bir video
sıkıştırma formatı. MPEG-2'de 2 saatlik bir film, pek görüntü kaybı olmadan
birkaç GB'lık alana sığabilir.
Ultra DMA/33: Ouantum ve Intel
firmaları tarafından sabit diskler için geliştirilen bir protokol. Bu
protokol, sabit diskle bellek arasındaki veri transfer hızının teorik olarak
33 MB/sn'ye çıkmasını sağladı.
Super 7: AMD K&2 ve K&3 işlemcilerin
takıldığı bir soket. Super 7, 100 MHz sistem veriyolunu ve AGP'yi destekler.
Default: Ondeğer. Bir yazılım ve
donanımın, standart, ilk geldiği haldeki ayarı.
Aygıt Yöneticisi: Windows 9x'te donanım
aygıtları ile ilgili bilgilere erişilip çeşitli donanım ayarlarının
yapılabildiği bir pencere.
Boot: Bilgisayarı açarak işletim
sisteminin yüklenmesini sağlamak.
Flash BIOS: Yazılabilir BIOS türü.
MMX: (Multimedia Extensions) Intel'in
geliştirdiği MMX, işlemcilere eklenen 57 multimedya komutuna verilen addır.
MMX işlemciler bazı genel multimedya operasyonlarıı üstlenirler (örneğin,
normalde ses kartı veya modemler tarafından yapılan di|ital sinyal işleme).
Ancak bu komut setinin kullanılabilmesi için MMX uyumlu yazılımların
kullanılması gereklidir.
3D Now!: 3 Boyutlu grafikler ile ilgili
hesapların hızlandırılması için AMD işlemcilerde kullanılan komut setinin
adıdır.
SSE: (Streaming SIMD Extensions) Intel
tarafından geliştirilip Pentium III işlemcilere uygulanan 70 adetlik yeni
komut setidir. Grafik, resim, video, animasyon, 3 boyut işlemleri, ses tanıma
öğelerine sahip, SSE destekli uygulamalarda ciddi bir performans artışı
sağlar. Henüz çok yeni olduğundan piyasada SSE destekli yazılım çok sayıda
değildir ama hızla yaygınlaşması beklenmektedir.
SIMD: (Single Instruction multiple
Data) Bu desteğe sahip yazılımlarda işlemciye bir komut verirsiniz bir çok
veriyi bir amaca yönelik olarak işler.
MPEG-1: 352x240 çözünürlükte 3 0
kare/sn video hızı sunan bir video sıkıştırma formatı. Tam ekran kare atlamasız
olarak oynatılabilir ama bu durumda görüntü kayıplıdır.
Doku: (Texture) Herhangi bir modelleme
yazılımında (veya tasarım programında, oyunda vs.) modellenen bir nesnenin
kaplanan yüzeyi. Renk ve parlaklık gibi iki boyutlu doku özelliklerinin yanında
saydamlık, ışığı yansıtma gibi üç. Boyutlu doku özellikleri de vardır.
Kaplama: (Render) Bir nesnenin
yüzeyinin doku ile örtülmesi, buna renk, gölge ve tonlama verilerek
gerçekçilik kazandırılması işlemi.
Interlacing: "Interlacing"
daha yüksek çözünürlüğü "ucuza" sunmak için geliştirilmiş bir
tekniktır. Ekranın satırlardan oluştuğunu ve bu satırlara bir numara
konduğunu düşünün. Interlacing tekniğinde, monitörün elektron tabancası her
tazelenme sırasında ekranın sadece yarısındaki satırları (tek veya çift
numaralı satırları) yeniler.
Non-interlaced: Interlacing tekniği
uygulanmadığından (bkz. interlacing) titreşim ve diğer gözü rahatsız edici
etkiler yaratmayan tam ekran tarama durumu.
Generic: Standart, aksesuarsız
anlamında kullanılabilir. Genelde bir işlemciyi kullanan ekran kartlan için
kart üreticisinın değil, işlemci üreticisinin çıkardığı, kartın markasından
bağımsız sürücüler için kullanılır.
Silindir: (Cylinder) Silindirler,
diskin yüzeyindeki konsentrik izlerdir. Yani bir diskteki tüm disk
plakalarının arka ve ön yüzeyinde birbirine denk gelerek sütun oluşturan her
bir izin oluşturduğu bu sütuna silindir adı verilir.
Iz (Track): Disk üzerinde dairesel bir
tur atan veri yolu.
Sektör: (Sector) Bir diskin 512
byte'lık en küçük fiziksel birimi.
FAT: (File Allocation Table) Dosya
Atama Tablosu anlamına gelir. DOS ve Windows 9x işletim sistemlerinde
kullanılan bu sistem dosyaların ve klasörlerin disk üzerindeki adreslerini
tutar.
FDISK: Diski mantıksal olarak birden
fazla parçaya, farklı sürücüler halinde bölmek için kullanılan DOS programı.
PC/100: 100 MHz'lik sistem veriyolu ile
kullanılmak üzere çıkarılmış hızlı SDRAM bellekler için öngörülen standart.
|
